प्रतिनिधी
महाराष्ट्रातील आगामी पोटनिवडणुकीसाठी निवडणूक आयोगाने शिवसेनेच्या उद्धव गटाला निवडणूक चिन्ह वाटप केले आहेउद्धव गटाला निवडणूक चिन्हासह पक्षाचे नवीन नावही देण्यात आले आहे. उद्धव गटाची नवी शिवसेनाशिवसेना उद्धव बाळासाहेब ठाकरे हे नाव सापडले. त्याचवेळी शिंदे गटातील शिवसेनेलाही नवे स्थान मिळाले आहे. ही गटबाजी असलेल्या पक्षाला निवडणूक आयोगाने बाळासाहेबांची शिवसेना असे नाव दिले आहे. निवडणूक आयोगाने दोन्ही गटांना हे नाव आणि चिन्ह का दिले ते जाणून घेऊया? उद्धव गटाकडे निवडणूक चिन्ह का पेटवाआढळले? शिंदे गटाला कोणते निवडणूक चिन्ह मिळू शकते?
यापूर्वी निवडणूक आयोगाने पक्षाच्या नाव आणि चिन्हाबाबत असा निर्णय कधी घेतला?निवडणूक आयोगाने दोन्ही गटांना ही नावे व चिन्हे का दिली?
वास्तविक, 3 नोव्हेंबरला महाराष्ट्रातील अंधेरी पूर्व विधानसभेच्या जागेवर पोटनिवडणूक होणार आहे. आतापर्यंत शिवसेनेचे रमेश लटके या जागेवरून आमदार होते. रमेश हे कुटुंबासह दुबईला गेले होते, तेथे 12 मे रोजी हृदयविकाराच्या झटक्याने त्यांचे निधन झाले.निवडणूक आयोगाने येथे ३ नोव्हेंबर रोजी पोटनिवडणूक घेण्याचा निर्णय घेतला आहे. त्यासाठी शिंदे गट आणि भाजपने मिळून माजी नगरसेवक मुरजी पटेल यांना येथून आपले संयुक्त उमेदवार केले आहे. पटेल यांच्यासमोर उद्धव गटाचे उमेदवारही असतील. उद्धव गटाला काँग्रेस, राष्ट्रवादीचाही पाठिंबा मिळाला आहे. उद्धव ठाकरे पायउतार झाल्यानंतर आणि शिंदे मुख्यमंत्री झाल्यानंतरची ही पहिलीच निवडणूक आहे. अशा स्थितीत दोन्ही गटांसाठी ही निवडणूक अग्निपरीक्षेपेक्षा कमी नाही.
या निवडणुकीत दोन्ही गट एकमेकांसमोर उभे ठाकणार आहेत. याबाबत दोन्ही गटांनी निवडणूक आयोगात शिवसेनेचे नाव आणि निवडणूक चिन्हावर आपला दावा मांडला होता. हे पाहता निवडणूक आयोगाने पक्षाचे नाव आणि निवडणूक चिन्ह दोन्ही गोठवून दोन्ही गटांकडून तीन पर्यायी नावे व चिन्हे मागवली होती.उद्धव गटाला मशाल चिन्ह का मिळाले?निवडणूक आयोगाने दोन्ही गटांना पोटनिवडणुकीसाठी अधिसूचित मुक्त चिन्हांच्या यादीतून वेगवेगळी चिन्हे निवडून 10 तारखेपर्यंत सादर करण्यास सांगितले.
यानंतर उद्धव गटाने त्रिशूल, उगवता सूर्य आणि मशाल हे निवडणूक चिन्ह दिले. यापैकी उद्धव गटाला मशाल चिन्ह मिळाले. धार्मिक चिन्ह असल्याने उद्धव गटाला ‘त्रिशूल’ चिन्ह मिळाले नाही. ‘उगवता सूर्य’ सापडला नाही कारण तो तामिळनाडूतील सत्ताधारी पक्ष द्रमुकसोबत आहे. ‘मशाल’ निवडणूक चिन्ह 2004 पर्यंत समता पक्षाकडे होते. त्यानंतर ते कुणालाही वाटण्यात आले नव्हते, त्यामुळे हे चिन्ह उद्धव गटाला देण्यात आले आहे.शिंदे गटाच्या निवडणूक चिन्हाचे काय?शिंदे गटाने गदा, उगवता सूर्य आणि त्रिशूळ मागितले होते. गदा आणि त्रिशूल हे धार्मिक प्रतीक आहेतशिंदे गटाला दोन्ही निवडणूक चिन्हे मिळाली नाहीत. त्याचवेळी द्रमुकच्या निवडणूक चिन्हामुळे उगवता सूर्य सापडला नाही. 11 ऑक्टोबर रोजी सकाळी 10 वाजेपर्यंत शिंदे गटाला त्यांच्या पसंतीची तीन नवीन चिन्हे द्यावी लागणार आहेत. त्याआधारे पुढील निर्णय घेतला जाईल.दोन गटांच्या नावांचे काय?
दोन्ही गटांनी शिवसेनेला (बाळासाहेब ठाकरे) हे नाव दिले होते. त्यामुळे दोन्ही गटांना हे नाव मिळाले नाही. यासोबतच उद्धव गटाच्या पर्यायात शिवसेना (उद्धव बाळासाहेब ठाकरे) हा दुसरा पर्याय होता. ते उद्धव गटाला देण्यात आले. तसेच शिंदे गटाच्या पर्यायात बाळासाहेबांची शिवसेना असा दुसरा पर्याय शिंदे गटाला देण्यात आला.दोन्ही गटांचे पहिले पर्यायी निवडणूक चिन्ह त्रिशूल कोणालाच मिळाले नाही.दोन्ही गटांनी निवडणूक चिन्ह म्हणून त्रिशूल हा पहिला पर्याय दिला होता.
निवडणूक आयोगाने त्याला तीन कारणे दिलीरद्द केले. पहिले कारण म्हणजे ते धार्मिक लक्षण आहे. जे 1968 च्या निवडणूक चिन्ह वाटप आदेशानुसारकोणत्याही पक्षाला जागा देता येणार नाही.दोन्ही गटांनी पर्यायी निवडणूक चिन्ह म्हणून पहिला पर्याय त्रिशूलला दिला होता. त्यामुळे निवडणूक आयोगाने हे चिन्ह न वाटण्याचे आणखी एक कारण दिले. त्याचवेळी तिसरे कारण म्हणून निवडणूक आयोगाने हे निवडणूक चिन्ह निवडणूक आयोगाच्या मुक्त चिन्ह यादीचा भाग नसल्याचे सांगितले. तसेच उगवता सूर्य हे दोन्ही गटांचे दुसरे पर्यायी चिन्ह असल्याने दोन्ही गटांना वाटप करण्यात आले नाही.