प्रतिनिधी
मराठा आरक्षणासाठी गेल्या काही दिवसांपासून आझाद मैदानावर उपोषणाला बसलेले मराठा समाजाचे नेते मनोज जरांगे पाटील यांनी अखेर पाचव्या दिवशी उपोषण मागे घेतले. राज्य सरकारने त्यांच्या ८ पैकी ६ मागण्या मान्य केल्यामुळे हा निर्णय घेण्यात आला. आंदोलनस्थळी जल्लोषाचे वातावरण निर्माण झाले असून, मराठा समाजाला मोठं यश मिळालं आहे.
मान्य झालेल्या मागण्या
राज्य सरकारने जाहीर केलेल्या निर्णयांनुसार –
• निजाम व हैदराबाद खंडातील कागदपत्रांवर आधारित कुणबी नोंदीसाठी विशेष शासन निर्णय (GR) काढला जाणार.
• हैदराबाद गॅझेटियर महाराष्ट्रभर लागू करण्यास मंजुरी देण्यात आली.
• मराठा समाजाच्या जुने दस्तऐवज शोधण्यासाठी जिल्हास्तरावर विशेष समित्या स्थापन होणार.
• कुणबी नोंदींवर आधारित आरक्षण प्रक्रियेला गती दिली जाईल.
• आंदोलनादरम्यान नोंदवलेले गुन्हे मागे घेण्यासाठी सकारात्मक निर्णय घेण्यात येईल.
• विद्यार्थ्यांना व नोकरीसाठी अर्जदारांना तात्पुरते कुणबी दाखले दिले जातील, जेणेकरून शैक्षणिक व नोकरीच्या संधी गमावू नयेत.
अजून बाकी असलेल्या मागण्या
• संपूर्ण मराठा समाजाला एकत्रितपणे कुणबी दर्जा प्रदान करणे.
• यासाठी कायमस्वरूपी कायदा करणे.
उपोषण सोडताना मनोज जरांगे पाटील डोळ्यांत पाणी आणून म्हणाले –
“आजचा दिवस हा मराठा समाजाचा विजयाचा दिवस आहे. सरकारने ६ मागण्या मान्य केल्या, मात्र उर्वरित दोन मागण्या पूर्ण होईपर्यंत आपला लढा सुरू राहील. जर सरकारने वेळेत निर्णय घेतला नाही, तर राज्यातील कोणत्याही नेत्याला शांत बसू देणार नाही.”
दरम्यान, बॉम्बे उच्च न्यायालयाने आंदोलन तातडीने संपवण्याचे आदेश दिले होते. आझाद मैदान रिकामं करण्याचाही इशारा देण्यात आला होता. या दबावानंतर सरकारने तडजोडीचा मार्ग निवडून सहा मागण्यांना मान्यता दिली.
उपोषण सोडल्याची घोषणा होताच आझाद मैदानावर जल्लोष उसळला. घोषणाबाजी, फटाके आणि ढोल-ताशांच्या गजरात मराठा समाजाने आपला आनंद व्यक्त केला. आंदोलनाला साथ देणाऱ्या हजारो कार्यकर्त्यांनी “मराठा समाजाचा विजय असो” अशी घोषणा दिली.
या आंदोलनातून मराठा समाजाच्या संघर्षाला नवी दिशा मिळाली असून, उर्वरित मागण्यांसाठीची पुढील पावले काय असतील याकडे संपूर्ण राज्याचे लक्ष लागले आहे.